Dwór Lipskich - Kalisz

[Zacharski]

Nie widziałem tu jeszcze takiego tematu (pokrewny o Lewkowie był), więc zakładam. Ma ktoś jakieś informacje o tym dworku, większe niż lakoniczne informacje w necie?



Żródło: www.wikipedia.pl

[sobieray-3]

Tę historię pewnie znasz >

Dworek ziemski na Majkowie

. W jego okolicy można spędzić bardzo miło czas spacerując po parku, który go otacza, jeżdżąc na rowerze po nowych ścieżkach rowerowych wyznaczonych dookoła niego, robiąc zdjęcia, które będą nam przez długo czas przypominać o jego pięknie,czy po prostu wypożyczając sobie książkę z biblioteki, która ma swą siedzibę na pierwszym piętrze dworku.

Dworek ten, położony wśród starodrzewu, przypomina nam że Majków był kiedyś wsią szlachecką a dworek klasycystyczny był gniazdkiem rodowym Karśnickich.

Poza tym wieś tą wymieniono po raz pierwszy w 1283 r w związku z postanowieniem Przemysława II o jej poddaniu pod jurysdykcję sądu kaliskiego. Założenia dworskie Majków – od 1976 r znajduje się w granicach Kalisza. Obecnie układ kompozycyjny i przestrzenny obejmuje osiedle domków jednorodzinnych, gmach POM-u. Z map 1835 r – jego część płd. stanowił zespół rezydencjonalny – a płn.- człon folwarczny.

Zespół rezydencjonalny- tworzą dwór, kuchnia dworska, a także park.

Dwór – wzniesiony w końcu XVIII w (prawdopodobnie przez Lipskich- póżniej przebudowany przez Gutowskich). Od 1999 r – gruntownie przebudowany i adoptowany na siedzibę Służby Ochrony Zabytków oraz Miejską Bibliotekę Publiczną.

Park krajobrazowy – o powierzchni 3,24 ha został założony w I ćw. XIX w. Obecnie rozplanowany na nurcie podobnym do litery L i położony w malowniczo pofałdowanym terenie dochodzącym do starego zbocza szerokiej doliny Prosny. Występujące tam okazy drzew sosny Wejmutki i lipy drobnolistnej posiadają walory drzew pomnikowych.

Zespół folwarczny – zajmuję pn. część założenia i składa się z dziedzińca gospodarczego o silnie zmienionym układzie kompozycyjnym i przestrzennym, a także domów robotników majątkowych po zach. stronie ul. Wyspiańskiego. Obecnie zachowała się dawna oboro-świniarnia, stajnia koni roboczych, nowszy budynek produkcyjny.

Dzieje majątku:

W latach 30 XV w Majków należał do kasztelana Janusza i jego żony Jadwigi z Żyrkowa. Po ich śmierci stał on się własnością Filipa z Niezamyśla. Następnie był własnością Mikołaja z Jedlca (1464-67), Jana z Jedlca (1475), Jana i Piotra Żyrkowskich (1488), Jan Rusocki (1497), Jan Stanisław i Michał Rusocki, Janusza Zaremby (1609), Stanisława Zaremby (1616), Janusza Szyszkowskiego (1623), Macieja Konstantego Waliszewskiego (1690), Andrzeja Morsztyna (1695), Adama Radońskiego (pocz. XVIII w), Antoniego Rodońskiego, kaliskiego kolegium jezuickiego (1742), Rozalii z Radońskich Wembińskiej i Teresy z Radońskich Kuczkowskiej (1761), Wojciecha Lipskiego (1783), Tekli z Lipskich Staroskiej (1833), Józefy z Goczałkowskich Gutowskiej (1865), oraz Piotra Kwiryna Karśnickiego (1870). W roku 1918 Majków przejął Feliks Karśnicki i gospodarzył do lat 40 XX w.(tekst na podst. książki Stanisława Małyszko : „Majątki Wielkopolskie – Powiat Kaliski”

żródło : http://www.mbp.info.kalisz.pl/f7/prezent7/HISTORIA.htm

[Zacharski]

Pewnie znam, ale dzięki za fatygę
Może ktoś wrzuci stare fotki, napisze jakąś ciekawostkę.

[sobieray-3]

No to masz jeszcze jedną ciekawostkę :

PDF/Adobe Acrobat Rozporz.Ministra Spr.Wewnętrznych
z dnia 5 kwietnia 1934 t. o zmianie granic miasta Kalisza w powiecie kaliskim, województwie łódzkiem. Na podstawie art. 1 ustawy z dnia 20 lutego. 1920 r. w ...
isip.sejm.gov.pl/Download;jsessionid...?id=WDU19340300272&type=2

Najlepiej wpisać w Google - ,,zmiana granic Kalisza 1934 r''

PTTK. po tych granicach powinien ,,przepędzić'' jedno Kaliszobranie

[Zacharski]

Dzięki.
Cytat za sobieray-3:

Z map 1835 r – jego część płd. stanowił zespół rezydencjonalny – a płn.- człon folwarczny.

Będąc na spacerze w parku okalającym budynek konserwatora zabytków, uważny obserwator zauważy fragmenty murów, nieśmiało wystających ,coraz słabiej każdego roku z trawy, tu i ówdzie. Myślę że może to być pozostałość budynków gospodarczo - mieszkalnych ówczesnego dworku. Czy ktoś to kiedyś sprawdzał? Może warto. Ziemia potrafi kryć wiele sekretów.

[mirza]

Pewnie znam, ale dzięki za fatygę
Może ktoś wrzuci stare fotki, napisze jakąś ciekawostkę.

Karśnicki nie gospodarzył do lat 40., jak napisał Stasiu, ale do 39 r. Niemcy go zamknęli w oflagu a do Kalisza już nie wrócił. Może być taka ciekawostka?

[Zacharski]

Zawsze jakiś szczegół.

[sobieray-3]

Ja z kolei dopowiem, że użyczał chętnie swoich koni żołnierzom, zwłaszcza rezerwistom 29pSK. Przypuszczam, że mogli korzystać także żołnierze 25 p.a.l., bo to i żołnierzo, i koniom wychodziło na dobre Opowiadał mi o tym bezpośrednie pan Zygmunt Karolak(vide oddzielny wątek). Byliśmy tam razem na jesieni 1984 roku - z reszta na jego życzenie - zarówno na Łęgu Majkowskim, jak i w Kościelnej Wsi na strzelnicy pułkowej. Nieprzypadkowo wybrał sobie na miejsce spoczynku ,,górkę'' na Komunalnym, gdzie zwrócony twarzą i w stronę Łęgu i strzelnicy ,,patroluje'' stare, znajome kąty. Tam jest Jego Skwer.
Nam pozostało tylko zbierać okruchy wspomnień tak zacnych ludzi.

[Zacharski]

A ten staw w pareczku, to też taki wiekowy jak cały dwór?

[Adi]

uważny obserwator zauważy fragmenty murów, nieśmiało wystających ,coraz słabiej każdego roku z trawy....

w którym miejscu widziałeś te fragmenty murów?? Może oglądałeś fragmenty byłego ogrodzenia?? Kiedyś park był terenem zamkniętym otwieranym w dzień. Terenu pilnował parkowy z pieskiem i nie było takiej dewastacji jak dziś. Staw był czysty i zadbany i nie uprawiano w nim kłusownictwa na rybkach tak jak teraz.

[sobieray-3]

A któż to może wiedzieć. Przy jego kopaniu jeszcze oddział PTH w Kaliszu nie istniał , a Chodyński o nim nie wspomina . Bo te stawki o podnóża cmentarza wojskowego są pozostałością starorzecza Prosny, jeszcze sprzed okresu budowy kanału (1843-45).
Pewnie ten artykół znasz? Pozostałym dam linka :

KARŚNICKI FELIKS (1894-1961)
Działacz niepodległościowy i społeczny, ziemianin, poseł na Sejm.

Feliks Karśnicki, herbu Jastrzębiec, urodził się 13 stycznia 1894 r. w rodzinie ziemiańskiej Piotra i Kunegundy z Rychłowskich. W roku 1904 rozpoczął naukę w Gimnazjum Filologicznym w Kaliszu, a po strajku szkolnym w 1905 roku przeniósł się do Szkoły Handlowej, którą ukończył egzaminem maturalnym w roku 1912.

W latach 1912-1914 odbywał praktyki rolnicze ... ( ... ).

http://www.2lo.kalisz.pl/joomla/index.p ... &Itemid=73

Niby wszystko jest, tylko trzeba ,,po kątach'' poszukać !

[Zacharski]

Adi:

w którym miejscu widziałeś te fragmenty murów??

Bodajże w pobliżu alejki z ławeczkami.

[sobieray-3]

A nie była to kuchnia dworsa? Blisko tak, żeby rosół z ,,prawdziwej kury'' nie wystygł za szybko !

[mirza]

KARŚNICKI FELIKS (1894-1961)
Działacz niepodległościowy i społeczny, ziemianin, poseł na Sejm.
Feliks Karśnicki, herbu Jastrzębiec, urodził się 13 stycznia 1894 r. w rodzinie ziemiańskiej Piotra i Kunegundy z Rychłowskich. W roku 1904 rozpoczął naukę w Gimnazjum Filologicznym w Kaliszu, a po strajku szkolnym w 1905 roku przeniósł się do Szkoły Handlowej, którą ukończył egzaminem maturalnym w roku 1912.
W latach 1912-1914 odbywał praktyki rolnicze ... ( ... ).

http://www.2lo.kalisz.pl/joomla/index.p ... &Itemid=73
Niby wszystko jest, tylko trzeba ,,po kątach'' poszukać ![/quote]

Karśnicki to fascynująca postać i jeszcze "do odkrycia". Mam nadzieję, że niebawem się to zmieni.

[Zacharski]

Mury o których wspominałem:

[Adi]

Z tego co się dowiedziałem to przynajmniej już w latach 60 na terenie parku nie było żadnych zabudowań gospodarczych należących do pałacyku.

Służba i inne budynki gospodarcze były chyba nazywane czworakami. I rozciągały się po okolicy. Część jeszcze dzisiaj istnieje ale już z przeznaczeniem do rozbiórki.

Co do tajemniczych cegieł których i tak wczoraj nie zauważyłem a Zacharski zapodał na zdjęciach, może to być fragment ogrodzenia które chciano wymurować ale zaprzestano realizować ten pomysł. (wszystko co wiem to z opowieści leciwych mieszkańców Majkowa)






Szkoda że nie zapewniono monitoringu na tyłach tego budynku, młodzi mieszkańcy Kalisza nie potrafią uszanować czyjejś pracy i budynek jest notorycznie niszczony. Po kilkukrotnej kradzieży rynien zamontowano rzygacze teraz czas na kopanie elewacji.




To podobno pozostałości zabudowań służby i budynków gospodarczych. Był jeszcze obok budynek straży ale został rozebrany podczas budowy obwodnicy.





Co do stawu to istniał on już przed budową dworku.

[sobieray-3]

,,Czworaki'', to mieszkalne budynki folwarczne przeznaczone dla czterech rodzin służby folwarcznej. . W wielkich folwarekach bywały także ,,ośmioraki''. Folwark Majkowski miał także swoją karczxmę, ponoć na jej miejscu wybudowano słynną ,,mordownię'', w okolicach Morelowej. Nigdy nie spotkałem zdjęcia czy ryciny tej karczmy. Karczma , to dość duży gragment życia wsi podkaliskich , kaliskiego folkloru warte opisania, ale to juz w innym temacie.

[Zacharski]

Adi:

Co do tajemniczych cegieł których i tak wczoraj nie zauważyłem a Zacharski zapodał na zdjęciach

Idż na skarpę, na tą z której widać piękną panoramę Kalisza. W pobliżu jest alejka, ławeczki. Patrz pod nogi

[emil_p]

To są pozostałości jakiegoś budynku albo po prostu ziemianka. Znajomy opowiadał jak jeszcze w latach 70-tych w ziemi była dziura przez którą wchodziło się do długiego ceglanego pomieszczenia sklepionego kolebką. Potem w obawie o bezpieczeństwo ludzi wejście zaspano pozostawiając na powierzchni jedynie fragmenty ze zdjęć. To informacja pewna.

A co do czworaków, to mieszkała tam babcia kolegi. Opowiadała, że przyjmowano tam w gościnę ułanów w czasach kiedy jeszcze Łęgi Majkowskie zajmował poligon.

[Adi]

No to wyjaśnia się co raz więcej tajemnic Bardzo możliwe że te cegły związane są z ziemianką o której wspomniał Emil.